scroll down for English
MARIA
1929-2021
AMSTERDAM - Maria, Rietje, liefste schoonmoeder, Ria, liefste Ria, liefste moeder. Ja, Maria Lucia Kas had talloze bijnamen. En naast al die bijnamen zijn er ontelbare herinneringen. Zoon Edwin kan eigenlijk niet wachten om te beginnen: “Mag ik nu over mijn moeder vertellen?”
In geuren en kleuren worden fragmenten uit haar leven verhaald: de fotoshoot in klederdracht tijdens een onschuldige dubbeldate in Volendam middenin de oorlog, haar liefde voor Friesland die plots opnieuw opborrelde toen ze beginnend dementerend was, de diepgewortelde angst voor water, haar preutsheid, het geloof én het gevloek op z’n Amsterdams.
In geuren en kleuren worden fragmenten uit haar leven verhaald: de fotoshoot in klederdracht tijdens een onschuldige dubbeldate in Volendam middenin de oorlog, haar liefde voor Friesland die plots opnieuw opborrelde toen ze beginnend dementerend was, de diepgewortelde angst voor water, haar preutsheid, het geloof én het gevloek op z’n Amsterdams.
Zoon Edwin en partner Amy vullen elkaar aan en tegelijkertijd is er van uitpraten weinig sprake. Het illustreert hoe geliefd zij is. Er valt zó veel te zeggen, je kan er boeken mee vol schrijven. Amy vertelt en zet af en toe een dik Amsterdams accent op als ze haar geliefde schoonmoeder imiteert. “Zo praatte ze niet”, zegt Edwin. ‘Echt wel!’, stelt Amy.
Verwend
Maria Lucia Kas kwam uit een eenvoudig Amsterdams gezin. “Maar als nakomeling was ze wel verwend hoor”, vertelt Edwin. Hij vervolgt: "Ze was ook erg ijdel en dat komt door haar oudere zus, tante Hannie, die was een heel elegante dame.” Zonder de krulspelden en gestifte lippen ging Maria vroeger absoluut niet de deur uit.
Maria Lucia Kas kwam uit een eenvoudig Amsterdams gezin. “Maar als nakomeling was ze wel verwend hoor”, vertelt Edwin. Hij vervolgt: "Ze was ook erg ijdel en dat komt door haar oudere zus, tante Hannie, die was een heel elegante dame.” Zonder de krulspelden en gestifte lippen ging Maria vroeger absoluut niet de deur uit.
Eigenlijk is het leven van Maria moeilijk los te koppelen van Henk. Haar man die ze, toen ze beiden piepjong waren, leerde kennen tijdens die onschuldige dubbeldate in Volendam. “Mijn vader heeft de maatschappelijke ladder vervolgens beklommen”, zegt Edwin. Amy vult aan: “Hij was financieel adviseur van onder meer Vroom & Dreesman en deed zelfs mijn belasting tot zijn dood. Hij werkte en studeerde zo hard dat zijn lichaam letterlijk afdrukken heeft achtergelaten op zijn bureaustoel.”
“Maar effe over de kleding’’, besluit Edwin. We moeten immers niet te veel afdwalen. “Mijn vader had bijvoorbeeld rederijen als klant en als er een boot gedoopt werd, dan moest mijn moeder er representatief uitzien.” Daar waar Henk zichzelf ontwikkelde, bleef Maria heel gewoon. Haar missie was zorgen voor haar vier kinderen. Ze was dan ook - in de woorden van Edwin en Amy - de ultieme oermoeder.
Panty-obsessie
Een oermoeder die hield van mooie kleding. “Ze had er een zesde zintuig voor”, zegt Amy. “Ze had het meteen door als je iets nieuws aan had. Ze ging dan - Amy doet het voor - zo met haar vinger wijzend naar het kledingstuk omhoog en omlaag en dan zei ze: móóóói.” Vooral jassen, blouses en panty’s vond ze móói. Sterker nog: panty’s waren een obsessie.
Een oermoeder die hield van mooie kleding. “Ze had er een zesde zintuig voor”, zegt Amy. “Ze had het meteen door als je iets nieuws aan had. Ze ging dan - Amy doet het voor - zo met haar vinger wijzend naar het kledingstuk omhoog en omlaag en dan zei ze: móóóói.” Vooral jassen, blouses en panty’s vond ze móói. Sterker nog: panty’s waren een obsessie.
Voor Maria betekende kleding meer dan alleen een mooi lapje stof. “Je kon je ermee profileren, mooie kleding heeft een bepaalde status”, zegt Edwin. Maar er schuilt volgens Amy nog meer achter het belang van kleding voor Maria: ‘’Ze was een heel mooie vrouw, maar had zelf geen carrière en kon daardoor ook niet gemakkelijk meedoen met geëngageerde gesprekken. Ik denk dat zij die ‘tekortkomingen’ probeerde te compenseren met haar uiterlijk.”
Al hoefde Maria volgens Edwin en Amy niks te compenseren. Ze was een ongelofelijke goede moeder, schoonmoeder en oma. Die oermoeder dus. Wel een ijdele. Maria en Henk woonden niet meer samen, omdat Maria in een verzorgingstehuis verbleef. Toen ze elkaar vanwege corona na een half jaar weer in de armen sloten, was een van de eerste dingen die Maria zei: "Ben ik veel ouder geworden? Heb ik een oude kop gekregen?’’ En Henk zei dan: ‘Nee, Rietje. Je ziet er prachtig uit.”
Amy met haar liefste schoonmoeder.
Een 15-jarige Edwin met zijn moeder..
MARIA
1929-2021
AMSTERDAM - Maria, dearest mother-in-law, Ria, dearest Ria, Rietje, dearest mother. Maria Lucia Kas had countless nicknames. And besides all those nicknames, there are countless memories. Son Edwin can't wait to get started: "Can I tell you about my mother now?"
Fragments of her life are told in scents and colors: the photo shoot in traditional costume during an innocent double date in Volendam in the middle of the war, her love of Friesland that suddenly came up again when she started to suffer from dementia, the deep-rooted fear of water, her prudishness, her faith and cursing in the Amsterdam way.
Son Edwin and his partner Amy filled in each other’s words and never let each other finish their sentences when speaking about her. It illustrates how much she is loved. There is so much that you could fill books with everything there is to say. Amy is telling stories and occasionally puts on a thick Amsterdam accent as she imitates her beloved mother-in-law. “She didn't talk like that", says Edwin. “She really did!” Amy says.
Spoiled
Maria Lucia Kas came from a simple Amsterdam family. “But as she was the last child in the family, she was a bit spoiled", says Edwin. He continues: "She was also very concerned with her appearance because of her older sister, Aunt Hannie, who was a very elegant lady." Without curlers and painted lips, Maria definitely wouldn't leave the house.
Maria Lucia Kas came from a simple Amsterdam family. “But as she was the last child in the family, she was a bit spoiled", says Edwin. He continues: "She was also very concerned with her appearance because of her older sister, Aunt Hannie, who was a very elegant lady." Without curlers and painted lips, Maria definitely wouldn't leave the house.
In fact, Maria's life is difficult to separate from Henk. Her husband, whom she met when they were both very young, during that innocent double date in Volendam. “My father subsequently climbed the social ladder", says Edwin. Amy adds: “He was a financial advisor to, among others, Vroom & Dreesman and even did my taxes until his death. He worked and studied so hard that his body literally left imprints on his desk chair.”
“But let's talk about the clothes, after all, we should not stray too far", Edwin states. “For example, my father had shipping companies as a customer and when a boat was christened, my mother had to look presentable.” Where Henk developed himself, Maria remained very ordinary. Her mission was to take care of her four children. She was therefore - in the words of Edwin and Amy - the ultimate primal mother.
Pantyhose obsession
A matriarch who loved beautiful clothes. “She had a sixth sense for it", Amy says. “She noticed right away if you were wearing something new. She would go - Amy is pretending - pointing her finger at the garment up and down like that and she'd say: "nice" She especially liked jackets, blouses and tights. In fact, tights were an obsession.
A matriarch who loved beautiful clothes. “She had a sixth sense for it", Amy says. “She noticed right away if you were wearing something new. She would go - Amy is pretending - pointing her finger at the garment up and down like that and she'd say: "nice" She especially liked jackets, blouses and tights. In fact, tights were an obsession.
For Maria, clothes meant more than just a nice piece of cloth. “You could profile yourself with it, beautiful clothing has a certain status", says Edwin. But according to Amy, there is even more behind the importance of clothing for Maria: "She was a very beautiful woman, but she did not have a career herself and therefore could not easily participate in engaged conversations. I think she tried to make up for those 'shortcomings' with her looks."
Although, according to Edwin and Amy, Maria didn't have to compensate for anything. She was an incredibly good mother, mother-in-law and grandmother. A matriarch. Nevertheless, a vain one. Maria and Henk no longer lived together, because Maria stayed in a nursing home. When they hugged each other again after six months because of corona, one of the first things Maria said was: "Have I grown much older? Does my face look old?" And Henk then said: "No, Rietje. You look beautiful."
